THEMAKRANT GELD (editie 24, april 2025)

door Peter Blom

Na bijna zestig jaar ging in 1991 Vrouwen VU-Hulp over op giraal betalen. Dit betekende het einde van het spaarpotje, bekend als het VU-busje, dat vrijwel ieder gereformeerd gezin in huis had.

Ook bij ons thuis stond zo’n geheimzinnig groen busje met zwart slotje in de kast. Op de zijkanten stond ‘medische faculteit’, op de voorkant een hoofd van een man en ‘Vrije Universiteit’. Als kleuter had ik er vragen over. Waarom hadden we dat busje, hoe kwam het dat niemand bij ons thuis de sleutel had en wie was die man?

Het laatste was snel opgelost want volgens mijn moeder was het een dominee. De overige antwoorden kwamen later toen er op een dag werd aangebeld. Ik deed open en op de stoep stond een vrouw met een piepklein sleuteltje. Mijn moeder zag haar vanuit het keukenraam, liep naar de huiskamer en stopte nog snel een paar stuivers en dubbeltjes in het busje. De vrouw opende het busje, haalde de muntjes eruit, sloot het en gaf het terug. Het was tot dan toe genoeg informatie om te weten hoe de vork in de steel zat en het geheim moest blijven.

Jaren later snapte ik dat het ging om het portret van Abraham Kuyper, stichter van de Gereformeerde Kerken in Nederland en de Vrije Universiteit. Met de centen, stuivers en dubbeltjes die honderdduizend huisvrouwen vanaf 1932 spaarden werden miljoenen ingezameld en kon in 1950 een medische faculteit van de Vrije Universiteit worden opgericht en later de bouw van het VU-ziekenhuis worden betaald.

Het busje heb ik geërfd van mijn moeder en heeft een plekje in de herinneringskast, jammer dat ik het sleuteltje niet heb.

foto: VU-spaarbusje tussen familieherinneringen. | foto Peter Blom