THEMAKRANT GELD (editie 24, april 2025)

Ze zou met haar verhalen een hele krant kunnen vullen. Als Ria Priemis-van der Welle uit Zierikzee begint te praten, rollen de herinneringen uit haar geheugen. Als golven op het strand. Over klederdracht, de ‘muziek’, zoals ze de harmonie noemt, de Rampnacht en elk plekje van haar geboortestad waar ze haar hele leven is blijven wonen.

Ria Priemis (77) was ooit deelneemster aan het leesteam in Zierikzee. Ze was er zo enthousiast over dat ze begon te helpen met het uitdelen van flyers voor nieuwe sessies. Daarvoor gebruikt zij de nostalgische term ‘convocaties’. ,,Ik gaf ze aan een mevrouw, die daarna ook naar de bijeenkomst kwam en zelfs nog iemand meenam.’’

Dat is precies de bedoeling van de leesteams over onze krant. Het aantal deelnemers moet groeien als een sneeuwbal. ,,In het begin liep het helemaal niet. Ik denk dat ik — als de volgende krant uit  is —, een dagje in de bibliotheek ga zitten en iedereen een krant geef met een convocatie.’’

De Gruyter

Maar of er vijf of tien, twaalf deelnemers zijn, de bijeenkomsten gaan altijd door. Stuwende kracht in Zierikzee was en is Jan Louwerse, die nu kan rekenen op de steun van Ria. Ze kent heel Zierikzee. Geboren in de Cornelia, gewoond in alle hoeken van de stad en nu al 50 jaar in de buurt Poortambacht. Heeft gewerkt bij de kruidenierszaak van De Gruyter (bekend van het ‘snoepje van de week’) en de ijzerwarenzaak van de familie Timmerman, waar ze zelfs het kleinste onderdeeltje of schroefje wel in een la wist te vinden.

Daar moet je wel een ijzeren geheugen voor hebben. Zo weet ze nog precies hoe het ging in de rampnacht van 1953 toen het gezin werd geëvacueerd naar Dordrecht, maar vader alleen thuis achterbleef. Hij zette de vloedplanken voor de buitendeur en smeerde die dicht met spekvet. ,,Dat hield beter dan klei’’, zegt ze.

Eindeloos kan ze vertellen over streekdracht. ,,Die van Walcheren vind ik de mooiste. En die van Axel? Die zitten altijd kaarsrecht, hè? Wij zeggen: Die hebben een stok ingeslikt.’’ Dan is er nog haar andere passie: ‘de muziek’, waarmee ze Koninklijke Harmonie Kunst en Eer bedoelt, waar ze slagwerker is.

Stoepeschieter

Zierikzee zit in haar vezels. ,,Ik ben een echte ‘Stoepeschieter’. Die naam komt van de tijd dat mensen geen televisie hadden en ’s avonds stoelen op de stoep voor het huis zetten en met elkaar gingen praten, verklaart Ria. De bijnaam is niet uniek voor Zierikzee, ook Terneuzenaren, Souburgers, Groningers en zelfs Rotterdammers worden zo genoemd. Een scheldnaam die plattelanders gaven omdat de stedelingen te lui waren om van hun stoep af te komen. ,,Bijnamen’’, zegt Ria, ,,is misschien wel eens een thema voor een nummer van Zeeuws Weerzien.’’
Of voor een leesbijeenkomst in Zierikzee.

foto: Ria Priemis.
(PdJ)