door Allie Barth

In mijn Middelburgse lagere schooljaren liepen wij vanaf de Sportlaan dagelijks de stad in om naar school te gaan en dan kwamen we altijd over en langs het Molenwater, waar een aantal fraaie kastanjebomen stond. Vele maanden bekommerden we ons niet om die bomen. Pas wanneer de kastanjes duidelijk zichtbaar aan de takken hingen, kwam de jeugd in actie.

Niet wachten tot het moment dat de bomen zelf, al dan niet met hulp van de wind, hun kastanjes lieten vallen, maar al veel eerder, kwamen de jongens zo in de leeftijd van tien tot zestien jaar in actie om met een knuppel de kastanjes uit de bomen te gooien. De oudsten regeerden er de jongsten. Die mochten niet eens de kastanjes oprapen maar werden op wacht gezet voor Tolletje Pik. Dat was een al wat oudere politieman, die ongetwijfeld een oude bepaling uit de plaatselijke politieverordening al dan niet op bevel van zijn superieur tot leven bracht. “Het is verboden om uit den hier ter plaatse staande kastanjebomen in den herfst de kastanjes door middel van een houten of ijzeren stok te knuppelen.”

En altijd kwam Tolletje Pik op een andere plaats het Molenwater op dan we verwachtten. Werd je door de man gegrepen, dan was je de kastanjes kwijt en schreef hij je naam op. Je zou er nog wel meer van horen. Was je brutaal dan mocht je mee naar het politiebureau op de Dam. Dat was dan de totale vernedering voor het oog van al je vrienden.

En wat deden we nou met die kastanjes? Eigenlijk niks. Je kun ze uithollen met het aardappelschilmesje van je moeder die dan weer kwaad was dat het mesje zo bot geworden was. Je maakte er onderaan een gat in, waardoor een rietje gestoken kon worden, zodat je een pijpje kon roken. Dat lukte nooit of te nimmer. Het duurde niet lang voordat de kastanjes werden weggegooid. Maar eenmaal stopte ik een vijftal in de aarde van de tuin. In de loop van de daaropvolgende lente en zomer stonden er toen plotseling een drietal kastanjeboompjes boven de grond, waarmee mijn vader dan weer niet gelukkig was. Boompjes eruit. Van de weeromstuit in de daarop volgende herfst maar weer knuppelen en goed opletten voor Tolletje Pik.

Foto: Een openstaande kastanje. | foto Wikimedia