door Peter Verdurmen

Wie van een zekere leeftijd is heeft met piraten lang niet altijd dezelfde associatie als kinderen van nu. Ook zeezenders die in de jaren zestig en zeventig een lange neus trokken naar de landelijke overheid hanteerden deze geuzennaam.

Veronica, Noordzee, Caroline, roemruchte zendschepen die tot op de dag van vandaag voortleven in de herinnering. Voor de liefhebbers: Radio Caroline zendt nog steeds uit, echter nu 100 % legaal. Het hoofdmenu bestaat uit stevige sixties- en seventiesrock.
Ook vanuit Vlaanderen waagden radiomakers hun kans op de woelige baren. Succes was niet gegarandeerd, zo kan je concluderen uit het treurig einde van Radio Uilenspiegel, een betonnen scheepje in de oorlog gebouwd als bevoorradingsschip voor de Franse marine. Achter deze zendpiraat zat George de Caluwé uit Antwerpen. Direct na de start in oktober 1962 schoten de luistercijfers van Radio Uilenspiegel de lucht in. Lichte muziek werd afgewisseld met klassiek. Af en toe klonk er zelfs opera uit de speakers!

De Belgische regering, en in haar kielzog de BRT, wilde de zendpiraat zo snel mogelijk uit de ether bannen, bevreesd voor concurrentie. Op 13 december 1962 nam het parlement een anti-zeezenderwet aan. Diezelfde dag overleed na een operatie George de Caluwé, eigenaar van de ‘Uilenspiegel’.

Drie dagen later sloeg het motorloze zendschip in een vliegende storm van haar ankers. De generatoren werkten niet meer, instrumenten vielen uit. Een Engelse ferry sloeg alarm. De bemanning, die doodsangsten uitstond, werd van boord gehaald door de kustwacht van Oostende en de reddingsboot ‘President J.V. Wierdsma’ uit Breskens. Eén van de bemanningsleden van de ‘Uilenspiegel’ moest het scheepsongeluk met de dood bekopen. Een poging om het stuurloze zendschip naar Vlissingen te slepen mislukte. Nog diezelfde avond strandde de ‘Uilenspiegel’ in de Zwinmonding, op het grondgebied van de gemeente Retranchement. Het was groot nieuws. Ramptoeristen kwamen in groten getale op het gestrande zendschip af. Souvenirjagers plunderden de ‘Uilenspiegel’.

Retranchement maakte geen haast met het ruimen van het wrak: de gestrande zeezender bleek een toeristentrekker van formaat. In de jaren zestig zakte het radioschip steeds dieper in het zand. Vanwege het gevaar voor badgasten werden de resten van het zendschip in 1971 opgeblazen. Het restant van de ‘Uilenspiegel’ werd afgedekt met asfalt met daaromheen houten palen. Het geruis van de zee is de enige muziek die je er nu nog hoort.
bron: Techniekvantoen.nl

foto: Niet ver van de monding van het Zwin strandde in december 1962 het zendschip de ‘Uilenspiegel’. |Foto Peter Verdurmen