Karl May bleef een held
door Albert Kort
Nu de huidige crisis me een soort huisarrest oplegt, ben ik gedwongen allerlei activiteiten in het huis te ontplooien die er normaal gesproken bij inschieten.
Neem het opruimen van de zolder, een vervelend karwei waar je als een berg tegenop ziet. Hoe verheugender is het dan dat je daar soms de meest verrassende ontdekkingen doet.
Zo stuitte ik bij het uitpakken van de vele op elkaar gestapelde dozen op de boekjes van Karl May wiens spannende indianenverhalen mij als tienjarige jongen destijds zo veel leesplezier bezorgden. Al lezend in de pockets kwam het ‘wilde westen’ in mijn kamer tot leven en zag ik mezelf op een paard zitten, door de steppen rijdend en op mijn hoede voor de vele gevaren die daar op de loer lagen. Wat was ik onder de indruk van de helden die door de schrijver tot mensen van vlees en bloed werden gemaakt! Old Shatterhand die met één vuistslag boeven uitschakelde; zijn ‘bloedbroeder’ Winnetou die korte metten maakte met het vele gespuis dat er op de prairie rondliep; de beschrijvingen van de schitterende landschappen waarop de schrijver zijn jeugdige lezers trakteerde: ik kon er geen genoeg van krijgen. Al mijn spaargeld ging er aan op. Aangezien een deeltje uit de vijftigdelige serie 1,95 gulden kostte, mijn zakgeld 50 cent per week bedroeg en ik er ongeveer een maand over deed om een boekje uit te kunnen lezen, was de aanvoer van vers leesvoer altijd weer verzekerd.
Dat er geen plaatjes in de boeken stonden en dat de letters minuscuul waren, betekende niet dat ze saai waren. Integendeel. De woorden zette je om in beelden en wat prikkelt je fantasie nu eigenlijk meer?
Jaren later, tijdens mijn studententijd, hoorde ik hoe ‘fout’ het oeuvre van May wel was. De schrijver bleek een leugenaar en fantast te zijn, die zelf nooit een stap in Amerika had gezet. Bovendien was hij betrapt op diefstal waarvoor hij maar liefst vier jaar had moeten brommen. Maar waar men vooral over viel, was zijn westers superioriteitsbesef en openlijk racisme. Niet voor niets was Hitler een groot bewonderaar van Karl May.
De ontluistering van mijn idool deed me niet zo veel. Wat schoot ik op met deze wijsheid achteraf? Het leesgenot van toen was belangrijker.
Beluister het gesprek dat Remco van Schellen van Omroep Zeeland met Albert had in ‘Zeeland wordt wakker’:
Geen reacties